به سوی حقیقت

حرکت خورشید

سه شنبه 88/2/1 11:16 عصر| خورشید | دیدگاه

(وَ الشَّمْسُ تَجْرِی لِمُسْتَقَرٍّ لَها) «1».

این آیه به وضوح حرکت خورشید را به طور مستمر بیان مى‏کند، اما در اینکه منظور از این حرکت چیست مفسران بحثهاى فراوان دارند:

گروهى آن را اشاره به حرکت ظاهرى خورشید بر گرد زمین مى‏دانند که این حرکت تا پایان جهان که در حقیقت قرارگاه خورشید و پایان عمر اوست ادامه دارد.

بعضى دیگر آن را اشاره به میل شمس در تابستان و زمستان به سوى شمال و جنوب زمین دانسته‏اند، زیرا مى‏دانیم خورشید از آغاز بهار از خط اعتدالى‏

به سوى شمال متمایل مى‏شود، و تا مدار 23 درجه شمالى پیش مى‏رود، و از آغاز تابستان به عقب باز مى‏گردد تا در آغاز پائیز باز به خط اعتدالى مى‏رسد، و همین خط سیر را تا آغاز زمستان به سوى جنوب ادامه مى‏دهد، و از آغاز زمستان به سوى خط اعتدال حرکت مى‏کند و در آغاز بهار به آن مى‏رسد.

البته تمام این حرکات در واقع ناشى از حرکت زمین و تمایل محور آن نسبت به سطح مدارش مى‏باشد، هر چند در ظاهر و به حسب حس مربوط به حرکت آفتاب است.

بعضى دیگر آن را اشاره به حرکت وضعى" کره آفتاب" دانسته‏اند، زیرا مطالعات دانشمندان بطور قطع ثابت کرده که خورشید به دور خود گردش مى‏کند «2».

آخرین و جدیدترین تفسیر براى آیه فوق همانست که اخیرا دانشمندان کشف کرده‏اند و آن حرکت خورشید با مجموعه منظومه شمسى در وسط کهکشان ما به سوى یک سمت معین و ستاره دور دستى که آن را ستاره" وگا " نامیده‏اند مى‏باشد.

این معانى منافاتى با هم ندارند و ممکن است جمله" تجرى" اشاره به تمام این حرکتها و حرکتهاى دیگرى که تا کنون علم و دانش ما به آن نرسیده و شاید در آینده کشف شود بوده باشد.

به هر حال حرکت دادن خورشید این کره بسیار عظیمى که یک میلیون و دویست هزار مرتبه از کره زمین بزرگتر است آن هم با حرکت حساب شده در این فضاى بیکران از هیچکس میسر نیست جز از خداوندى که قدرتش فوق همه قدرتها و علم و دانشش بى‏انتهاست، و به همین جهت در پایان آیه مى‏فرماید:" این تقدیر خداوند قادر و داناست" (ذلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ).

آخرین سخن در باره این آیه اینکه: در تعبیرات آن اشاره‏اى است پر معنى به نظام سال شمسى که از حرکت خورشید در برجها حاصل مى‏گردد، نظامى که به زندگى بشر نظم و برنامه مى‏دهد، و جنبه‏هاى مختلف آن را تنظیم مى‏کند.

لذا در آیه بعد براى تکمیل این بحث از حرکت ماه و منازل آن که نظام بخش ایام ماه است، سخن مى‏گوید، و مى‏فرماید:" ما براى ماه منزلهایى قرار دادیم، و به هنگامى که این منزلها را طى کرد سرانجام به صورت شاخه کهنه قوسى شکل زرد رنگ خرما در مى‏آید"! (وَ الْقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتَّى عادَ کَالْعُرْجُونِ الْقَدِیمِ)

و در نوشته بعد به تفسیر آیه  وَ الْقَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِل...پرداخته می شوید

 لطفا نظرات خود را در مورد این وبلاگ و مطالب مورد علاقه خود بنویسد

________________

 (1) در ترکیب این جمله دو احتمال وجود دارد نخست اینکه عطف بر" اللیل" باشد و معنا چنین مى‏شود و آیة لهم الشمس، دیگر اینکه الشمس مبتدا و تجرى خبر آن باشد و ما احتمال اول را برگزیدیم.

                        تفسیر نمونه، ج‏18، ص: 382

________________

 (2) مطابق این تفسیر" لام" در" لمستقر لها" به معنى" فى" مى‏باشد.

                        تفسیر نمونه، ج‏18، ص: 383