سفارش تبلیغ
صبا ویژن
اعتراض به تخلفات آشکار در انتخابات

اندازه گیری و هدایت به سوی هدف 1

جمعه 88/2/4 12:16 صبح| قرآن، تفسیر، هدایت، حیوانات، مورچه | دیدگاه

اندازه گیری و گسیل به سوی هدف یا همه چیز به اندازه

 

وَ الَّذِی قَدَّرَ فَهَدى‏: «و آن خدائیکه به همه مخلوقات اندازه داد پس راه نمود». الاعلی (3) --- هر موجودى هم در شکل و حجم و ساختمان و هم در دوام و بقاء و عمر اندازه‏اى معین دارد.

                        تفسیر نوین، متن، ص: 144

مثلا همین کره زمین که مسکن ما و دیگر جانوران است داراى حجمى و وزنى و گردشى مخصوص است، و اندازه هر کدام دقیقا تعیین شده است. «حال اگر هر یک از اندازه ها بیشتر یا کمتر میشد زندگانى بصورتى که ما میبینیم در روى آن غیر ممکن بود، همچنین اگر کره خورشید فاصله‏اش با ما یا تشعشعش کمتر یا زیادتر از آنچه هست میبود زندگى براى حیوانات و نباتات روى زمین ممتنع میگردید زیرا همگى یا از سرما و یا از گرما نابود میگشتند. و نیز اگر ماه بما نزدیکتر میبود، جزر و مدها شدیدتر میگشت و آب دریاها همه سطح زمین را فرا میگرفت و جز جانوران و ماهیهاى قعر اقیانوسها دیگر نه جانورى و نه گیاهى میماند. اگر قشر خارجى کره زمین فقط ده پا از مقدار کنونى کلفت‏تر میبود ماده اصلى حیات یعنى اکسیژن وجود پیدا نمیکرد و همینطور اگر عمق دریاها چند پا بیشتر از عمق فعلى بود آنوقت کلیه اکسیژن و کربن زمین جذب میشد و امکان زندگى حیوان و نبات از میان میرفت. حالا که از اکسیژن نام بردیم بد نیست بدانیم با حساب دقیقى که بعمل آمده معلوم گردیده است که مقدار اکسیژنى که در هوا پخش شده درست به اندازه‏ایست که براى تنفس تنفس کنندگان لازم است نه کمتر و نه زیادتر که در آنصورت معایب و اشکالات دیگر بروز میکرد و همچنین است سایر گازها. کمتر کسى توجه دارد که این هوا چه نعمت بزرگى است که بیدریغ در دسترس جانوران و گیاهها قرار گرفته یا خدا را براى این نعمت بزرگ شکر گوید. در سوره نبأ گفتیم که اگر این هوا اندکى رقیقتر بود چه بلاها و مصیبتهائى ببار میآورد.

غلظت هواى محیط زمین باندازه‏ایست که اشعه کونیه را تا میزانیکه براى رشد و نمو نباتات لازم است بطرف زمین عبور میدهد و کلیه میکربها و جرثومه‏هاى مضر را در همان فضا معدوم میسازد و ویتامین‏هاى مفید را ایجاد مینماید. با وجود بخارهاى مختلفى که در طى قرون متمادى از اعماق زمین برآمده و در هوا منتشر شده است و غالب آنها هم گازهاى سمى هستند هواى محیط زمین آلودگى پیدا نکرده و همیشه بهمان حالت متعادل که براى ادامه حیات مناسب باشد باقى مانده است» «1».

در نبات و حیوان نیز میبینیم که هر بوته و درختى یا هر حشره و جانورى اندازه و عمرى معین دارد. باغبانی که بوته‏هاى گل را میکارد و نهال ها را در زمین می نشاند با کمال اطمینان در فاصله‏هاى معینى آنها را قرار میدهد چون میداند که نهایت رشد و درشتى آنها چیست. اگر این اندازه‏ها مشخص نباشد نمیتوان پیش‏بینى کرد که چه بروزگار ما و دیگر جانوران میآمد. مثلا هرگاه مورچه که از قویترین حشرات روى زمین است باندازه گوسفندى یا گاوى میشد نسل بشر و بسیارى از جانوران را قطع میکرد.

این کنترل دقیق نه تنها در یک جانور و یک گیاه بلکه در هر دسته‏اى از گیاه و هر نوعى از حیوان نیز موجود است. آلکسیس‏ کارل را در ایران بعد از ترجمه شدن کتابهایش همه میشناسند. مترلینگ میگوید «کارل» تکه‏اى از قلب نارس جوجه‏ای را در سال 1912 در آورده و روى اصول علمى در آزمایشگاه خود در اتازونى تغذیه کرد، در یکشب و روز دو برابر شد. روز بعد چهار برابر و همچنین هشت برابر و شانزده و سى و دو، مقدارش‏

__________________

 (1) از کتاب راز آفرینش انسان تالیف کرسى موریسن ترجمه سعیدى.

                        تفسیر نوین، متن، ص: 145 نویسنده محمد تقی شریعتی

با تصاعد هندسى افزایش مییافت. مترلینگ میگوید «آقاى آندره مایر مدیر آزمایشگاه تاریخ طبیعى کلژدوفرانس که این موضوع را براى من نقل می کرد می گفت اگر همان قطعه گوشت را پرورش داده غذاى لازم بآن می رساندند در ظرف ده سال حجمش با چهل میلیون کره زمین برابرى میکرد «2»» ولى نه مرغ و نه جوجه و نه هیچ حیوان و نباتى بیحساب بزرگ نمیشوند و کنترل دقیقى در آنها بعمل میآید. در حشرات بجاى ریه ما لوله‏ایست که از آن تنفس میکنند. بوسیله این لوله است که هیچ یک از آنها از اندازه مخصوص بزرگتر نمیشوند، زیرا وقتى حشره رشد میکند این لوله از حد معینى تجاوز نمی نماید، بنابراین مانع می شود که بقیه اعضاء از قدر معین و معمول درشت تر و بزرگتر شوند. بسیارى از جانوران در تخمگذارى هنگامه میکنند و همچنین نباتات که هم بذر فراوان دارند و هم ریشه‏هاى نیرومندیکه بسرعت زیاد میشوند. در عین حال نیروى مرموزى آنها را محدود میسازد. ببینید یک سال که ملخ بروز میکند چگونه صحرا و بیابان را درو میکند، که حتى یکبرگ سبز باقى نمیگذارد و پوست درختها را هم خورده آنها خشک مینماید.

مترلینگ در کتاب مورچگان میگوید «یکى از حشرات خطرناک که از بلاهاى بزرگ طبیعت است مورچه‏هاى درنده و گوشتخوار و مهاجم است که در افریقاى جنوبى و گویان و مکزیک و برزیل زندگى میکنند. کار آنها چپاول و تهاجم است. سرعتشان بقدرى است که با دویدن اسبى که یورتمه حرکت کند برابر است. همواره موقع تهاجم دسته‏هاى اکتشافى آنها ده پانزده کیلومتر پیشاپیش آنها حرکت میکنند. چندین میلیون در ستونهاى منظم و متعدد گاهى صد ستون زیر نظر افسرانشان که سرهاى بزرگ دارند و از دو طرف سپاه حرکت میکنند راه میافتند. اهالى قراء و قصبات اطراف از پرواز پرندگان و فرار حشرات و خزندگان و جانوران که سراسیمه و وحشتزده از منطقه خطر دور میشوند میفهمند که مورچه درنده دارد میآید. پس با شتاب تمام، ده و قصبه را ترک کرده میگریزند. اگر خندقى کنده و پر از آب کنند مورچه بهمدیگر چسبیده بصورت توپ درآمده تخمها و نوزادانشان را در آن گلوله جاى میدهند و با شنا از خندق میگذرند.

در سر راه این بلاى عظیم هر جانداریکه قادر بفرار نباشد یا غافلگیر شود از پرنده و حشرات، مار و افعى و سوسمار و انسان و حیوان همگى بسرعت نابود میشوند. در شهر (تونکا) واقع در برزیل یوزپلنگى را در قفس فراموش کرده بودند که فقط استخوانهایش باقیمانده بود. اهالى وقتى بعد از حمله مورچه بقراء و قصبات خود مراجعت میکنند تا مدتها از شر حشرات موذى و گزنده‏ها راحت میشوند زیرا حتى یک حشره نتوانسته است جان سالم بدر برد. ضمنا باید دانست که اینها با این اعمال عجیب نابینایند» حال اگر با تخم فراوانى که این مورچه میریزد کنترلى در کار نباشد بعد از مدتى سرنوشت بسیارى از جانوران و از جمله نوع بشر چه خواهد شد؟»

 

________________

 (1) مورچه شناسى- از مترلینگ.

                        تفسیر نوین، متن، ص: 146 نویسنده محمد تقی شریعتی

 


دنیا: سرای فریب

دوشنبه 88/1/31 12:53 صبح| قرآن، قیامت، دنیا | دیدگاه

یَأَیهَُّا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ  فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الحَْیَوةُ الدُّنْیَا  وَ لَا یَغُرَّنَّکُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ(5) فاطر

اى مردم، همانا وعده خدا حقّ است. زنهار تا این زندگى دنیا شما را فریب ندهد، و زنهار تا [شیطانِ‏] فریبنده شما را در باره خدا نفریبد. (5)

 

خداى مهربان در آیه قبل به پیامبرش دلدارى داد. و از آنجا که ذات مقدسش احدى را بدون اتمام حجت، عذاب و عقاب نمى‏کند در این آیه به عموم مردم چه مؤمن و چه غیره هشدار مى‏دهد و اخطار مى‏کند و مى‏فرماید: اى مردم! به راستى که وعده خدا که فرموده: با نیکوکاران نیک‏رفتارى و با بدرفتاران، بدرفتارى خواهد کرد حق و حتمى است (فَلا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا) اکنون که اینطور است پس: مبادا این زندگى فریبنده و پر زرق و برق دنیوى شما را فریب دهد و مغرور کند. نه تنها زندگى دنیا، بلکه به شما اخطار مى‏کنم: مبادا هیچگونه وسیله فریبنده‏اى هر چند هم فوق العاده فریبنده باشد شما را فریب دهد (وَ لا یَغُرَّنَّکُمْ بِاللَّهِ الْغَرُورُ) و فریبنده‏تر از همه فریبندگان، شیطان است که در آیه بعد به آن اشاره مى‏شود و از جمله فریب‏هایش این است که مى‏گوید: تو اکنون گناه کن، و بعدا توبه کن‏

تفسیر آسان، ج‏16، ص: 214

 

دنیا در کلام امیر المومنین(ع)

 

از نامه‏هاى آن گرامى است این نامه را نیز امام (علیه السلام) براى معاویه نوشت

چه خواهى کرد زمانى که چهره واقعیت آشکار گردد و دنیایى که در آن هستى، دنیایى که با آرایش، خود را در نظرت جلوه داده و یا با لذّتهایش تو را فریفته، پرده‏ها و حجابهایش کنار رود دنیا تو را به سوى خویش دعوت کرد اجابت کردى، تو را به جانب خود کشیده به دنبالش رفتى به تو دستور داد اطاعتش نمودى.

دیرى نخواهد گذشت که کسى تو را در توقفگاهى نگاه مى‏دارد در حالى که هیچ محافظ و راه رهایى از برایت نمى‏باشد از این کار دست بردار و خود را براى محاسبه اعمالت آماده کن و براى آنچه به تو مى‏رسد خود را مجهّز نما. به حرفهاى گمراهان گوش مده، و اگر به سخنانم گوش فرا ندهى و به آنها عمل نکنى ترا به چیزهایى که از آن غافل هستى آگاه مى‏سازم

نامه شماره 9

فَعَلَیْکُمْ بِالْجَدِّ وَ الِاجْتِهَادِ وَ التَّأَهُّبِ وَ الِاسْتِعْدَادِ وَ التَّزَوُّدِ فِی مَنْزِلِ الزَّادِ

وَ لَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا کَمَا غَرَّتْ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ مِنَ الْأُمَمِ الْمَاضِیَةِ وَ الْقُرُونِ الْخَالِیَةِ الَّذِینَ احْتَلَبُوا دِرَّتَهَا وَ أَصَابُوا غِرَّتَهَا وَ أَفْنَوْا عِدَّتَهَا وَ أَخْلَقُوا جِدَّتَهَا

وَ أَصْبَحَتْ مَسَاکِنُهُمْ أَجْدَاثاً وَ أَمْوَالُهُمْ مِیرَاثاً لَا یَعْرِفُونَ مَنْ أَتَاهُمْ وَ لَا یَحْفِلُونَ مَنْ بَکَاهُمْ وَ لَا یُجِیبُونَ مَنْ دَعَاهُمْ

فَاحْذَرُوا الدُّنْیَا فَإِنَّهَا غَدَّارَةٌ غَرَّارَةٌ خَدُوعٌ مُعْطِیَةٌ مَنُوعٌ مُلْبِسَةٌ نَزُوعٌ لَا یَدُومُ رَخَاؤُهَا وَ لَا یَنْقَضِی عَنَاؤُهَا وَ لَا یَرْکُدُ بَلَاؤُهَا

صبحى صالح، خطبه  230،  ، صفحه‏ى 352

 

بنا بر این براى رسیدن به سعادت دنیا و آخرت هر چه مى‏توانید تلاش کنید و مستعد و آماده باشید و براى منزلى که به توشه نیاز دارد، توشه تهیه نمایید.

دنیا شما را نفریبد همان طور که ملتهاى قبل شما را فریب داد، و هم‏اکنون جایشان خالى است. همانها که دنیا را دوشیدند و به غفلت و غرور دنیا مبتلا شدند و شمارى از روزهاى دنیا را تباه ساختند. و چیزهاى نو و تازه دنیا را کهنه و فرسوده کردند.

و سرانجام خانه‏هایشان به گور مبدل شد و اموال و ثروتهایشان ارث این و آن گردید. اگر کسى به سراغشان رود نمى‏شناسند و به آنکه برایشان گریه مى‏کند اعتنایى ندارند و هر که آنها را بخواند جوابش را نمى‏دهند.

پس از دنیا پرهیز کنید که سخت بى‏وفا و فریبنده و نیرنگباز است، از یک طرف مى‏بخشد از طرفى مى‏گیرد، از یک دست مى‏پوشاند با دست دیگر از تن در مى‏آورد. آسایش آن پایدار نیست، درد و رنجش را پایانى نباشد، سختى و دشوارى آن متوقف نمى‏شود.

 

 ترجمه‏روان‏نهج‏البلاغه(ارفع)، صفحه‏ى 807


بیان معجزه بودن قرآن و وجوه اعجاز آن‏ (قسمت اول)

پنج شنبه 88/1/20 12:42 صبح| قرآن، معجزه | دیدگاه

قرآن مجید بزرگترین معجزات پیغمبر اسلام است بلکه چنین معجزه باین عظمت بهیچ یک از انبیاء از آدم تا خاتم عطا نشده، و این معجزه از جهاتى بر سایر معجزه‏ها مزیت و ترجیح دارد:

1- سایر معجزات بتنهایى براى اثبات نبوت کافى نیستند بلکه باید بطور قطع از خارج ثابت شود که آورنده معجزه دعوى نبوت نموده و واجد شرایط نبوت و فاقد موانع آن بوده تا معجزه دلیل بر صدق دعوى او باشد، ولى قرآن بتنهایى براى اثبات نبوت کافى است زیرا بصراحت جمیع این امور را بیان میکند و احتیاج بامر دیگرى ندارد

2- اغلب معجزات بلکه نوع آنها مخصوص زمان اقامه آن معجزه و مشاهده‏

__________________________________________________

1- سوره جمعه آیه 5

                        أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج‏1، ص: 41

کنندگان بوده و براى دیگران دلیل بر اثبات نبوت نیست مگر اینکه بطریق تواتر یا از راه قطع ثابت شود مانند عصاى موسى و ید بیضاء و احیاء موتى و تسبیح سنگریزه و امثال اینها ولى قرآن براى هر زمان و هر کس تا دامنه قیامت معجزه بودن آن باقیست

3- قرآن هر سوره و هر آیه آن علیحده معجزه است بخلاف سایر معجزات ادامه مطلب...

گلى از بوستان خدا،سوره ذاریات

پنج شنبه 88/1/20 12:6 صبح| قرآن، ترجمه | دیدگاه

 «سوره ذاریات»
 (در مکه نازل شده و شامل شصت آیه است) بنام خداوند بخشنده مهربان‏
سوگند به بادهایى که ابرها را به حرکت در مى‏آورند
و سوگند به ابرهایى که بار سنگینى از باران با خود حمل مى‏کنند.
و سوگند به کشتیهایى که به آسانى به حرکت در مى‏آیند
و سوگند به فرشتگانى که کارها را تقسیم مى‏کنند.
آرى سوگند به همه اینها که آنچه به شما وعده داده شده است قطعا راست است‏
و بدون شک روز جزاى اعمال واقع شدنى است.                        گلى از بوستان خدا، متن، ص: 521

قسم به آسمان که داراى چین و شکنهاى زیباست‏
که شما در گفتارى مختلف و گوناگون هستید.
کسانى از ایمان به روز جزا منحرف مى‏شوند که از قبول حق سرباز مى‏زنند،
کشته باد این دروغگویان،
همانها که در جهل و غفلت فرو رفته‏اند
و پیوسته سؤال مى‏کنندادامه مطلب...

بازا بازا هر آنچه هستی بازا

دوشنبه 88/1/17 6:36 عصر| قرآن، توبه | دیدگاه

بازا بازا هــر آنــچـه هسـتـی بــازا    گر کــافر و گـبر و بـت پـرستی بازا    این درگه ما، درگه ناامـیدی نیست    صــد بـار اگـر تـوبــه شکستی بازا ...

 

قُلْ یا عِبادِیَ الَّذینَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمیعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحیمُ (53) الزمر

بگو: «اى بندگان من- که بر خویشتن زیاده‏روى روا داشته‏اید- از رحمت خدا نومید مشوید. در حقیقت، خدا همه گناهان را مى‏آمرزد، که او خود آمرزنده مهربان است. (53)

 اى محمد «ع» بندگانم را بگو     یا عبادى الذین اسرفوا

بر نفوس خود بعصیان مزید        نى شوید از رحمت حق ناامید

گو بیامرزد گناهان را تمام    چون غفور است و رحیم او بر انام‏

باز سوى ربّ خود گردید شاد      هم نمائید امر او را انقیاد

«قُلْ یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ- بگو: اى بندگان من که بر زیان خویش زیاد رفته‏اید.»

به راستى که این اوج رحمت و مهربانى است که پروردگار زیاده روان و اسراف کنندگان را از آفریدگان خود بدین کلمه «عبادى بندگان من» مى‏خواند که با کلمه (عبد بنده) تفاوت دارد، چه خطاب به کلمه «عباد» عادتا به «عباد الصالحین بندگان نیکوکار» اختصاص دارد، امّا این جا- همچون رحمت خدا- شامل همگان شده، حتّى کسانى که از حدود تجاوز کرده‏اند و به قوانین الهى پایبند نبوده‏اند، بلکه در نافرمانیها و گناهان اسراف و زیاده‏روى کرده‏اند، ولى خدا آنها را از در رحمت خود که همه چیز را در برمى‏گیرد دور نمى‏راند، بلکه آن را بر هر دو لنگه خود مى‏گشاید، و آنان را به توبه فرا مى‏خواند، هم چنان که از نومیدى و یأس منعشان مى‏کند.

 «لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ- از رحمت خدا مأیوس مشوید.»

گفته‏اند: «القنوط» خود همان نومید شدن از رحمت است، و چون به کلمه «من رحمة اللَّه- از رحمت خدا» افزوده شود براى تأکید امر است.                       

«إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً- زیرا خدا همه گناهان را مى‏آمرزد.»

تمام گناهان را بدون استثناء، و اگر در آیات امید در قرآن پاره‏اى استثناء باشد، کلمه «جمیعا- تمام» پس از «ذنوب- گناهان» که اصلا خود براى عموم است، به جمله وسعت دامنه مى‏افزاید، که شامل گناهان بزرگ چون زنا و غیبت، یا قتل یا خدمت به ستمکاران مى‏شود. و گمان مى‏کنم این آیه بویژه گناهان قلبى را در نظر دارد که به شرک به خدا، و از بین بردن خلوص در دین نزدیک مى‏شود، که پیشتر در آیات این سوره آمده است.

نیز در حدیثى از پیامبر خدا (ص) آمده است که گفت

«من این آیه را از آن که دنیا و آنچه در آن است از آن من باشد خوشتر دارم». «1»

امیر المؤمنین (ع) که بیان او تفسیر پیش گفته این آیه را تأکید مى‏کند، گفت:

 «در قرآن آیه‏اى گسترده‏تر و شاملتر از «یا عِبادِیَ الَّذِینَ أَسْرَفُوا ... اى بندگان من که زیاده‏روى کردید ... تا آخر آیه» نیست». «2»

و در پایان همین آیه تأکیدى بر رحمت خدا و دلیلى بر گستردگى و شمول آن مى‏یابیم، که خداى تعالى مى‏گوید:

 «إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ- هر آینه او، هموست آمرزنده مهربان.»

در این آیه سه بار رحمت خدا تأکید شده است:

نخست: آن جا که گفته خداى تعالى آمده تا مردم را از نومیدى از رحمت نهى کند «لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ- از رحمت خدا مأیوس مشوید.»

دوم: هنگام عمومیّت دادن او به آمرزش به این کیفیّت که به نوعى از گناهان محدود و منحصر نمى‏شود: «إِنَّ اللَّهَ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِیعاً- خدا همه‏ گناهان را مى‏آمرزد».

سوّم: هنگامى که خدا خود را در پایان این آیه توصیف مى‏کند که همانا او «الْغَفُورُ الرَّحِیمُ- آمرزنده مهربان» است.


   1   2      >

پیوند‌های روزانه

موتور جستجوی خبر قطره

آرشیوها

غیرآرشیوی‌ها

پیوند‌ها